ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ “SLOW FASHION”?

Slow Fashion είναι ένας όρος που όλοι που αγαπάνε. Στη μόδα το συναντάμε τελευταία και λίγοι ξέρουν τι είναι ακριβώς. Slow fashion είναι πράγματι κάτι που όλοι ξέρουμε, άλλα μέχρι να εμφανιστεί το φαινόμενο του fast fashion δεν υπήρχε ανάγκη να οριστεί ως κάτι ξεχωριστό. Slow Fashion είναι η παγκόσμια απάντηση στο σύγχρονο φαινόμενο του fast fashion. Για να καταλάβουμε τι είναι το Slow Fashion θα πρέπει να δούμε πρώτα τι είναι το Fast Fashion.

Fast Fashion είναι ένα σύγχρονο φαινόμενο, κάτι που δεν υπήρχε πριν από 15 χρόνια σε παγκόσμιο επίπεδο. Αντιπροσωπεύει μαζική παράγωγη σε παγκόσμιο επίπεδο στη μόδα, όπου τα ενδύματα καθώς και άλλα αντικείμενα μόδας περνάνε από το στάδιο σχεδιασμού στα ράφια καταστημάτων μέσα σε λίγες εβδομάδες μονό. Έχοντας μονό ως σκοπό τα κέρδη. Με τα καταστήματα να πουλάνε εμπόρευμα από τις τελευταίες τάσεις μόδας σε πολύ χαμηλές τιμές, οι καταναλωτές να ξεγελιούνται και να αγοράζουν περισσότερα από ότι χρειάζονται, αγοράζοντας έτσι εμπόρευμα χαμηλής ποιότητας και ύποπτης προέλευσης. Αυτό έγινε ο πιο δημοφιλές τρόπος λειτουργιάς των μαγαζιών, γιατί όλοι αγαπάνε τις ευκαιρίες, σωστά; Άλλα η υπερκατανάλωση έχει κρυφές χρεώσεις, ειδικά για το περιβάλλον και για τους εργάτες που φτιάχνουν αυτά τα εμπορεύματα. Επίσης, οι καταναλωτές οι ίδιοι το πληρώνουν, φορώντας ρούχα ύποπτης ποιότητας, με πιθανόν τοξικές ή μη εγκεκριμένες ουσίες, τα οποία μπορούν να επηρεάσουν την υγειά τους. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι, το κέρδος που ο καταναλωτής νομίζει ότι έχει με τέτοιες αγορές και ευκαιρίες, αντίθετα από αυτό που όλοι πιστεύουν, είναι ψέμα. Αυτά τα ρούχα συνήθως δεν επηζούν πάνω από μια σεζόν, που μακροπρόθεσμα σημαίνει ότι θα αγοράσουν περισσότερα. Θα ψωνίζουν τζιν και μπλούζα κάθε σεζόν, αντί να ξοδεύουν περισσότερα χρήματα για να αγοράσουν καλής ποιότητας ρούχα που θα διαρκέσουν για χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι ο καταναλωτής θα ξοδέψει μέχρι και δέκα φορές περισσότερα χρήματα για ρούχα και αντικείμενα μόδας, που γρήγορα θα καταλήξουν στα σκουπίδια. Αντί να έχουν ποιοτικά ρούχα που θα διαρκούν περισσότερο, θα είναι καλύτερης ποιότητας, θα είναι κατασκευασμένα με λιγότερο βλαβερό τρόπο για το περιβάλλον. Και δεν είναι φτιαγμένα από εργάτες, που είναι εξαιρετικά κακοπληρωμένοι, που εργάζονται σε πολύ κακές συνθήκες και που μπορεί ακόμα και να είναι παιδιά σε εργοστάσια που τις πιο πολλές φορές κακοποιούνται. Πριν από μερικές ήμερες διάβασα το έξης: ” Η μπλούζα σου δεν θα έπρεπε να κοστίζει όσο και ο καφές σου! ” Και βέβαια δεν θα έπρεπε! Φανταστείτε ότι η μπλούζα που κοστίζει σε κατάστημα μονό 5 εύρω, όπως περίπου ένας καφές, κοστίζει για να φτιαχτεί στην ουσία μόνο 1 εύρω. Πόσο νομίζετε ότι ο εργάτης που έφτιαξε τη μπλούζα σας πληρώθηκε; Αφού το κόστος κατασκευής της δεν είναι μονό η εργασία, άλλα και το ύφασμα, το ρεύμα, οι χρεώσεις του εργοστασίου, το τύπωμα κτλ.

Για το Fast Fashion σίγουρα φταίει που οι εταιρίες με φθηνές επωνυμίες, μας βομβαρδίζουν με νέες συλλογές και νέες αφίξεις κάθε εβδομάδα σχεδόν. Έτσι, για να μπορούν να έχουν μεγάλα κέρδη, πουλώντας ωραία σχεδιασμένα άλλα πολύ κακής ποιότητας προϊόντα. Γι΄αυτό και νομίζουμε πάντα ότι δεν είμαστε στη μόδα. Ότι τα ρούχα μας πολύ σύντομα δεν θα ακολουθούν τη μόδα βάση των τάσεων που επικρατούν και έτσι ψυχολογικά χειραγωγούν τους καταναλωτές να αγοράζουν, λόγω κατασκευασμένων τάσεων. Για να κρατήσουν τις τιμές χαμηλά, οι εταιρίες αυτές, παράγουν στις υποανάπτυκτες χώρες. Όπου μπορούν να δίνουν πολύ χαμηλούς μισθούς, με κακές συνθήκες εργασίας, χωρίς ασφάλεια. Εκεί που ο νομός επιτρέπει να κακομεταχειρίζονται εργάτες και παιδιά. Επιφέροντας τον κίνδυνο σε όλες τις επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο, που πληρώνουν εργάτες σωστά και λειτουργούν σε χώρες που σέβονται και τον εργάτη άλλα και το περιβάλλον. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ίσως κάποιος που γνωρίζετε έχασε την δουλειά του λόγω του τρόπου με τον οποίο λειτουργούν οι εταιρίες fast fashion, που σήμερα όλο και περισσότερο κυριαρχούν στην αγορά. Για να πουλήσουν τα ρούχα σε εσένα φθηνά, φτιάχνοντας τα σε τριτοκοσμικές χώρες, και που δυστηχώς, όλο και περισσότεροι προτιμούν. Αυτό σημαίνει ότι είμαστε και εμείς υπεύθυνοι και δεν πρέπει να υποστηρίζουμε τέτοιες επιχειρήσεις και αυτόν τον τρόπο. Αυτό το φαινόμενο κοστίζει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και κάνει μεγάλες ζημιές στις αγορές. Στην Ελλάδα π.χ. πολλές εταιρίες έκλεισαν. Κάποτε υπήρχε μεγάλη υφαντουργική βιομηχανία. Και η βιομηχανία έτοιμου ρουχισμού σχεδόν εξαφανίστηκε, μεταξύ άλλων και με την είσοδο των φθηνών εμπορευμάτων από τις Ασιατικές χώρες. Όταν οι Ελληνικές επιχειρήσεις δεν μπορούσαν να τις ανταγωνιστούν και να διατηρήσουν τα απαιτούμενα βάση νομού, σε ότι άφορα την ασφάλεια, μισθούς και άλλες προδιαγραφές. Σε αυτό το σημείο δεν έβγαζαν κέρδος και έκλεισαν, αφήνοντας έναν ολόκληρο στρατό εργαζόμενων, που ήταν εξειδικευμένοι και καλοί στη δουλειά τους, στη ανεργία.

Δυστυχώς, εμείς ως καταναλωτές φταίμε εδώ, όσο και να μην θέλουμε να το παραδεχτούμε. Πιστεύω πως πολλοί από μας έχουμε ένα παλτό Ελληνικής κατασκευής. Από Ελληνικό μάλλινο ύφασμα που φτιάχτηκε στην Ελλάδα, ή ένα φόρεμα που είναι φτιαγμένο από Ελληνικό μετάξι. Μετά από αρκετά χρόνια τα ρούχα αυτά μοιάζουν σαν να είναι καινούργια. Άλλα, θα μπορούσαμε να πούμε το ίδιο για το φόρεμα ή το παλτό που αγοράσαμε φθηνά, από κάποιο κατάστημα αλυσίδας γνωστού οίκου πριν από μερικά χρόνια; Και εάν η απάντηση είναι ναι, τότε είναι ακόμα στη μόδα; Είμαι σίγουρη ότι όλοι μας θα συμφωνήσουμε, ότι κάποτε είχαμε ρούχα που τα αισθανόμασταν κάλα επάνω στο δέρμα μας. Ότι νιώθαμε κάλα όταν τα φορούσαμε και ότι τα φορούσαμε για πολλά χρόνια. Τώρα έχουμε μια ντουλάπα γεμάτη ρούχα, άλλα νιώθουμε ότι δεν έχουμε τίποτα να βάλουμε. Slow Fashion είναι όλα αυτά που το fast fashion δεν είναι! Slow fashion είναι αυτό που όλοι ξέραμε, και ίσως δεν καταλάβαμε πως και ποτέ έγινε ένας όρος από μονός του. Το Slow fashion δεν είχε τίποτε με την Rana Plaza. Το Slow fashion νοιάζεται για το πως κατασκευάζονται τα ρούχα, νοιάζεται για το περιβάλλον, νοιάζεται για τους ανθρώπους που φτιάχνουν τα ρούχα. Λόγω της τεράστιας αλλαγής στην αγορά και λόγω των προτιμήσεων μας, οι εταιρίες fast fashion νικήσαν πολλές slow fashion εταιρίες. Οι οποίες αναγκαστήκαν να αλλάξουν τον τρόπο τους για να επιβιώσουν. Έτσι, η τιμή που πληρώνουμε για slow fashion αφορά την κατασκευή ρούχου, το ύφασμα, τους μισθούς, την ασφάλεια κτλ. Και όλα αυτά κοστίζουν. Αυτό είναι που κάνει τις τιμές υψηλές. Έτσι όλο και περισσότερα καταστήματα προτιμούν να προσφέρουν φθηνά ρούχα. Γιατί πιο γρήγορα πωλούνται και το κατάστημα δεν κινδυνεύει, ενώ βγάζει περισσότερο κέρδος. Έτσι η αγορά πλημμύρισε από μόδα κακής ποιότητας, που δημιουργείται για να αντέξει μία μόνο σεζόν!

Η βιομηχανία της μόδας είναι τεράστια, και οι επιπτώσεις αυτής της αλλαγής στην αγορά έχουν μεγάλες διαστάσεις. Επηρεάζουν σημαντικά το περιβάλλον, τα δικαιώματα των εργαζόμενων, τη δημοσία υγειά καθώς και φυσικούς πόρους. Ενώ την ίδια στιγμή, κάποιος βγάζει τεράστιο κέρδος και φταίμε όλοι μας. Την επομένη φορά που θα ψωνίσουμε, ας σκεφτούμε τι και ποιους θα στηρίξουμε. Γιατί, όπως και οι εργαζόμενοι και η φύση έχουν δικαιώματα, έτσι έχουμε και εμείς, οι καταναλωτές! Έχουμε δικαίωμα να φοράμε ρούχα που δεν θα βλάψουν την υγειά μας, που δεν θα διαλυθούν μετά από μια σεζόν. Έχουμε δικαίωμα σε ρούχα που θα μας κάνουν να νιώθουμε καλά. Να ξέρουμε ότι κανένας δεν υπέφερε για να είμαστε εμείς ωραίοι. Έτσι, την επομένη φορά, όταν η μπλούζα που θα πας να αγοράσεις θα κοστίζει όσο και ένας καφές, ή λιγότερο, σκέψου όλα αυτά που είπαμε και χάσε την “ευκαιρία”. Το μονό σίγουρο είναι ότι δεν αξίζει!